Czy kawa jest zdrowa? Postaram się na to odpowiedzieć w poniższym artykule. Kawa jest trzecim najczęściej spożywanym napojem na świecie. Niektórzy uważają, że uzależnia i niszczy zdrowie, więc powinniśmy jej unikać. Inni radzą, abyśmy zaczęli pić kawę ze względu na jej korzyści zdrowotne, o których coraz częściej donoszą media. Na szczęście dostępne są obszerne badania i analizy odnośnie tego bardzo popularnego napoju.

Kawa uzależnia?

Nie ma dowodów potwierdzających uzależniające właściwości kawy, a dostępne badania nt uzależnienia dotyczą bardziej samej kofeiny niż kawy.

Na ich podstawie naukowcy stwierdzili, że dane są zbyt niespójne, aby można było uznać, że kofeina uzależnia.

Najczęściej przywoływanym argumentem za uzależnieniem jest to, że odstawienie powoduje negatywne objawy.

Jednak ten argument nie jest wystarczający.

Po pierwsze, napoje zawierające kofeinę są często stosowane w celu przezwyciężenia zmęczenia i bólu głowy lub zwiększenia jasności umysłu. Powrót objawów lub utrata funkcji poznawczych po odstawieniu kofeiny nie może być zatem interpretowana jako oznaka uzależnienia.

Po drugie, jeśli substancje można zdefiniować jako uzależniające w oparciu o fakt, że wycofanie powoduje objawy, woda kwalifikuje się jako substancja uzależniająca. Odwodnienie może prowadzić do upośledzenia funkcji poznawczych, bólów głowy, zmęczenia fizycznego, spadku nastroju i obniżonej sprawności fizycznej, z których wszystkie są bardzo podobne do objawów wycofania z kofeiny. Jednak nikt o zdrowych zmysłach nie powie, że woda jest niebezpieczna, uzależniająca lub należy do tej samej kategorii co tytoń lub alkohol.

Kofeina pogarsza stan psychiczny? Czy kawa jest zdrowa?

Często twierdzi się, że kofeina ma szkodliwy wpływ na nastrój i stan psychiczny.

Jedno z badań uczniów szkół średnich dotyczyło związku między spożyciem kofeiny a stresem, lękiem i depresją. Chociaż początkowe wyniki pokazały, że istnieje związek między tymi zmiennymi, wpływ na stres zniknął po zmianie diety i stylu życia. Jeśli chodzi o lęk i depresję, efekt pozostał, ale naukowcy ustalili, że to kofeina, a nie kawa była odpowiedzialna. Czynnikiem było bardzo wysokie spożycie kofeiny – ponad 1000 mg na dobę.

Dla przykładu, w jednej kawie może być od 45 do 65mg kofeiny, w zależności od sposobu przygotowania.

Jakie dobroczynne właściwości ma kawa lub kofeina?

Z drugiej strony ukazuje się coraz więcej badań potwierdzających dobroczynny wpływ kofeiny:

• spożycie kofeiny i kawy jest związane z mniejszym poziom depresji, zaburzeń afektywnych i ryzykiem samobójstwa oraz zwiększonymi poziomami czujności, uwagi i funkcji poznawczych.
• regularne spożywanie kawy znacznie obniża ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2.
• kawa zmniejsza ryzyko chorób układu krążenia.
• kawa zmniejsza ryzyko niektórych nowotworów, np. raka wątroby, prostaty, raka jamy ustnej, gardła, okrężnicy, endometrium oraz czerniaka.
• wiele badań wykazało związek między spożywaniem kawy a zmniejszeniem ryzyka udaru, arytmii przedsionkowej i komorowej, chorób żołądkowo-jelitowych i chorób neurodegeneracyjnych.
• picie kawy pozwala lepiej kontrolować astmę, ma pozytywny wpływ na procesy zapalne i oksydacyjne organizmu.

Źródła:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25089347
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24071782
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27665923

Widzimy więc, że chcąc odpowiedzieć na pytanie “czy kawa jest zdrowa?”, musimy powiedzieć, że kawa nie jest szkodliwa, a nawet może działać prozdrowotnie.

Jednak z aktualnie panującej narracji nt kawy (często promowanej przez producentów kawy) można by wywnioskować, że tylko picie kawy uchroni nas przed powyższymi zagrożeniami.

Nie jest to prawda.

Kawa nie odwróci negatywnych skutków niezdrowego stylu życia i szkodliwej diety.

Kawa nie powinna być utożsamiana z prewencją przeciwnowotworową, czy też uważana za lek na problemy z układem krążenia.

Jeśli pijesz kawę i czujesz się po niej dobrze, spokojnie może to robić dalej. Badania sugerują, że wspomniane wcześniej pozytywne skutki pojawiają się przy piciu 3-5 filiżanek kawy dziennie. Dodam że raczej chodzi o espresso, a nie naszą swojską zalewajkę.

Z drugiej strony, jeśli kawa ci nie smakuje, nie zmuszaj się do niej.

Pamiętaj: korzyści płynące z picia kawy spokojnie można uzyskać przy optymalnej diecie i nawykach związanych ze stylem życia.

Kawa nigdy nie stanie się zamiennikiem zdrowego stylu życia.

Ja sama pijam kawę regularnie. W domu używam kawiarki, na mieście zawsze biorę espresso. Do kawy uwielbiam kawałeczek gorzkiej czekolady. Jednak po okresie regularnego picia kawy, odstawiam ją całkowicie na jakiś czas, zazwyczaj wtedy, gdy przestaje mi smakować. Tak, kawa potrafi się znudzić.

Czy kawa jest zdrowa? Na ten moment jest więcej argumentów za, niż przeciw, ale warto patrzeć na nią w szerszym kontekście. 🙂

Jeśli jesteś zainteresowany/a konsultacją dietetyczną, zapraszam tutaj.